http://www.fatih-alparslan34.tr.gg

LOZAN VE İSTANBUL







TARİHTE BUGÜN - LOZAN ANTLAŞMASI GEREĞİ İSTANBULUN BOŞALTILMASI İSTEĞİ

24 - 08 - 1923

Mehmet Ege Dirliksoylu   

Forum Günaydınİstanbullu 2016 

Lozan Antlaşması gereğince 24 - 08 - 1923 Tarihinde
İstanbulun boşaltılması isteği gündeme gelmiştir 
Lozan Antlaşması ile ilgili yazı dizisi aşağıya alıntılanmıştır


LOZAN ANTLAŞMASI

http://www.abchaber.com/gundem/lozan-antlasmasi-nin-tum-maddeleri-nelerdir-h1429.html

Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalanmıştır. Yapıldığı dönemde Lozan Sulh Muahedenamesi olarak tabir edilen antlaşmayı TBMM temsilcileriyle birlikte imzalayan ülkeler arasında Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya yer alıyor. Lozan Antlaşması maddeleri neyi içeriyor, gizli maddeler var mı, ne zaman bitiyor

LOZAN ANTLAŞMASI GELİŞMELERİ

1920 yılının yaz aylarında 1. Dünya Savaşı'nı kazananlar ile kaybedenler arasındaki hesaplaşma bitmiş, savaşı kaybeden ülkelere barış antlaşmaları kabul ettirilmişti. Almanya, Bulgaristan, Avusturya ve Macaristan bu kapsamdaki antlaşmaları imzalamış ancak tek hesaplaşılmayan Osmanlı İmparatorluğu kalmıştı.10 Ağustos 1920 tarihinde üç Türk murahhası tarafından Paris'in banliyölerinden olan Serves'de Sevr Anlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma Ankara'da TBMM tarafından çok sert tepki almıştır. Öyle ki Ankara İstiklal Mahkemesi'nde verilen 1 numaralı karar sonucunda anlaşmayı imzalayan bu üç kişinin ve Sadrazam Damat Ferit Paşa'nın vatana ihanet ettiği gerekçesiyle idama mahkum edildi. Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte Yunanistan da Sevr Anlaşması'nı imzaladı fakat bunların dışında kalan diğer ülkeler kendi meclislerinden onay çıkmadığı için Sevr sadece bir anlaşma taslağı olarak kaldı. Onaylanmamış olması ve Anadolu'daki mücadelenin başarıya ulaşarak zaferle sonuçlanması nedeniyle Sevr Antlaşması uygulanmadı. Buna karşın, İzmir'in Kurtuluşu ile Lozan Antlaşması'na giden süreçte İngiltere içinde 2 uçak gemisinin de olduğu bir donanmayı İstanbul'a gönderdi. Aynı dönemde ABD de 13 savaş gemisini Türkiye sularına sevk etti

LOZAN ANTLAŞMASI İLK GÖRÜŞMELER

TBMM Hükümeti'nin Yunan kuvvetlerine karşı zafer elde etmesinin ardından Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı. İtilaf Devletleri 28 Ekim 1922 tarihinde TBMM Hükümeti'ni Lozan'da yapılacak olan barış konferansına katılmaları yönünde davet gönderdi. Barış şartlarını konuşmak üzere konferansa ilk olarak Başvekil Rauf Orbay katılmak istedi. Ancak Mustafa Kemal Atatürk, İsmet Paşa (İsmet İnönü) katılsın dedi. Bu süreçte İsmet Paşa Dışişleri Bakanlığı'na atandı. İtilaf Devletleri TBMM Hükümeti üzerindeki baskıyı daha da arttırmak için Lozan'a İstanbul Hükümeti'ni de davet ettiler. TBMM Hükümeti bu davete tepki gösterdi ve 1 Kasım 1922 tarihinde saltanata son verildi. Lozan'da TBMM Hükümeti, sadece Anadolu'ya saldıran ve orada yendiği Yunanlarla değil I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'ni mağlup eden devletlerle de karşılaşıp hesaplaştı ve artık tarihe karışmış olan bu imparatorluğun tüm tasfiye davaları ile yüzleşmek zorunda kaldı. 20 Kasım 1922'de Lozan görüşmeleri başlamıştır. Osmanlı borçları, Türk - Yunan sınırı, boğazlar, Musul, azınlıklar ve kapitülasyonlar üzerinde uzun görüşmeler yapılmıştır. Ancak kapitülasyonların kaldırılması, İstanbul'un boşaltılması ve Musul konularında anlaşma sağlanamamıştır

LOZAN ANTLAŞMASI İKİNCİ GÖRÜŞMELER

23 Nisan 1923'te tekrar başlamış, 23 Nisan'da başlayan görüşmeler 24 Temmuz 1923'e kadar devam etmiş ve bu süreç Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması ile sonuçlanmıştır. Taraf ülkelerin temsilcileri arasında imzalanan anlaşma, uluslararası anlaşmaların ülke meclislerince onaylanmasını gerektiren yasalar gereğince taraf ülkelerin meclislerinde görüşülmüş ve Türkiye tarafından 23 Ağustos 1923'te, Yunanistan tarafından 25 Ağustos 1923'te, İtalya tarafından 12 Mart 1924'te, Japonya tarafından 15 Mayıs 1924'te imzalanmıştır. İngiltere'nin anlaşmayı onaylaması ise 16 Temmuz 1924 tarihinde olmuştur. Anlaşma, tüm tarafların onaylarında dair belgeler resmi olarak Paris'e iletildikten sonra, 6 Ağustos 1924 tarihinde yürürlüğe girmiştir

LOZAN'DA GÖRÜŞÜLEN KONULAR VE ALINAN KARARLAR

Türkiye-Suriye Sınırı: Fransızlarla imzalanan Ankara Anlaşması'nda çizilen sınırlar kabul edilmiştir. Irak Sınırı: Musul üzerinde antlaşma sağlanamadığı için, bu konuda İngiltere ve Türkiye Hükûmeti kendi aralarında görüşüp anlaşacaklardı. Türk-Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması'nda belirlenen şekliyle kabul edildi. Meriç Nehri'nin batısındaki Karaağaç istasyonu ve Bosnaköy, ve Yunanistan'ın Batı Anadolu'da yaptığı tahribata karşılık, savaş tazminatı olarak Türkiye'ye verildi. Adalar: Gökçeada ile Bozcaada özerk bir yönetime tabi tutulmak şartıyla (Türkiye antlaşmanın bu maddesini uygulamadı) Türkiye'de, diğer Ege Adaları İtalya'ya kaldı. İtalya'nın Türk sınırına yakın adaları silahsızlandırması kararlaştırıldı. Sevr Antlaşmasıyla Oniki Ada İtalya'ya diğer adalar Yunanistan'a bırakılmıştı. Oniki Ada ve Rodos 1945 yılında müttefiklerin eline geçti ve Nisan 1947'de resmen Yunanistan'a teslim edildi. Türkiye-İran Sınırı: Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında 17 Mayıs 1639'da imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması'na göre belirlenmiştir. Kapitülasyonlar: Tamamı kaldırıldı. Azınlıklar: Lozan Barış Antlaşması'nda azınlık, Müslüman olmayanlar olarak belirlenmiştir. Tüm azınlıklar Türk uyruklu kabul edildi ve hiçbir şekilde ayrıcalık tanınmayacağı belirtildi. Antlaşmanın 40. maddesinde şu hüküm yer almıştır: "Müslüman olmayan azınlıklara mensup Türk uyrukları, hem hukuk bakımından hem de uygulamada, öteki Türk uyruklarıyla aynı işlemlerden ve aynı güvencelerden yararlanacaklardır. Özellikle, giderlerini kendileri ödemek üzere, her türlü hayır kurumlarıyla, dinsel ve sosyal kurumlar, her türlü okullar ve buna benzer öğretim ve eğitim kurumları kurmak, yönetmek ve denetlemek ve buralarda kendi dillerini serbestçe kullanmak ve dinsel ayinlerini serbestçe yapma konularında eşit hakka sahip olacaklardır." Batı Trakya'daki Türklerle, İstanbul'daki Rumlar dışında, Anadolu ve Doğu Trakya'daki Rumlar ile Yunanistan'daki Türkler'in mübadele edilmeleri kararlaştırıldı. Savaş tazminatları: İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı nedeniyle istedikleri savaş tazminatlarından vazgeçtiler. Sadece Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç bölgesini verdi. Osmanlı'nın borçları: Osmanlı borçları, Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılan devletler arasında paylaştırıldı. Türkiye'ye düşen bölümün taksitlendirme ile Fransız frangı olarak ödenmesine karar verildi. Düyun-u Umumiye idare heyetinde bulunan yenik Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu devletlerinin temsilcileri idare kurulundan çıkartılmış ve kurumun faaliyeti devam ettirilerek antlaşmayla birlikte yeni görevler verilmiştir. (Lozan Barış Antlaşması madde 45,46,47...55, 56). Boğazlar: Boğazlar, görüşmeler boyunca üzerinde en çok tartışılan konudur. Sonunda geçici bir çözüm getirilmiştir. Buna göre askeri olmayan gemi ve uçaklar barış zamanında boğazlardan geçebilecekti. Boğazların her iki yakası askersizleştirilip, geçişi sağlamak amacıyla başkanı Türk olan uluslararası bir kurul oluşturuldu ve bu düzenlemelerin Milletler Cemiyeti'nin güvencesi altında sürdürülmesine karar verildi. Böylece Boğazlar bölgesine Türk askerlerinin girişi yasaklandı. Bu hüküm, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir. Yabancı okullar: Eğitimlerine Türkiye'nin koyacağı kanunlar doğrultusunda devam etmesi kararlaştırıldı. Patrikhaneler: Dünya Ortodokslarının dini lideri durumundaki patrikhanenin siyasi yetkilerinden arındırılarak İstanbul'da kalmasına izin verildi

LOZAN ANTLAŞMASI MADDELERİ

Ülkemizin lehine olan maddeler: - Kapitülasyonların kaldırılmış olmasıyla, ekonomik bağımsızlığın önü açılmıştır. - Türkiye Cumhuriyeti hiç bir devlete savaş tazminatı ödemek durumunda kalmamıştır. Sadece Yunanistan'a Karaağaç'ı vererek, bu ülkeye verdiği zararı ödemiştir. - Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki azınlıklar Müslüman olmayanlar olarak belirlenmiş, azınlıkların tamamı Türk uyruklu kabul edilmiştir. Azınlıklara hiç bir şekilde ayrıcalık tanınmamıştır. Batı Trakya'da yaşayan Türklerle, İstanbul'da yaşayan Rumlar haricinde olan, Anadolu ve Doğu Trakya'da yaşayan Rumlarla, Yunanistan'da yaşayan Türklerin mübadele edilmesi kararlaştırılmıştır. - İstanbul'u işgal eden İtilaf devletlerinin burayı boşaltmasına karar verilmiştir. - Bu antlaşmada aleyhimize çözülen Boğazlar ve Hatay sorunları 1936 ve 1939 yıllarında Misak-ı Millîye uygun şekilde sonuçlandırılmıştır. Ülkemizin aleyhine olan maddeler - Batı Trakya'da ki Türk Yunan sınırı Mudanya Antlaşmasına göre belirlenmiştir. Meriç nehri kıyısında yer alan Karaağaç ve Bosnaköy Yunanistan'a bırakılmıştır. - Bozcaada ve Gökçeada özerk bir yönetimle Türkiye'de bırakılmış, diğer adalar İtalya'ya verilmiştir. Türk sınırına yakın olan adaların silahsızlandırılmasına karar verilmiştir. Bu on iki ada 1945 senesinde müttefiklere, 1947 senesinde Yunanistan'a verilmiştir. Kaybettiğimiz on iki adayı bir daha geri alamadık. - Ortodoksların dini lideri olan patrikhanenin İstanbul'dan taşınmasına izin verilmemiştir. Sadece siyasi yetkilerinin alınması kabul edilmiştir. Yabancı okullarda Türkiye Cumhuriyetinin kanunları ile eğitime devam edecekti. - Osmanlı devletinin borçları, buradan ayrılmış olan devletler arasında paylaştırılmış, Türkiye Cumhuriyetine düşen kısmı Fransız Frangı ile taksitlendirilmiştir

KAYNAK : Wikipedia

Mehtap DİNÇ


OKU  YORUMLA ve PAYLAŞ ==>
http://www.abchaber.com/gundem/lozan-antlasmasi-nin-tum-maddeleri-nelerdir-h1429.html

http://www.fatih-alparslan34.tr.gg




Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol